GIÁO XỨ HỘI NGUYÊN
Hơn ai hết, lòng mỗi người con Hội Nguyên đang tràn ngập niềm vui, niềm vui của ngày mà danh xưng “Hội Nguyên” – danh xưng đã được đặt cho mảnh đất này từ năm 1833 tưởng chừng như bị lãng quên bởi thời gian nhưng nay lại được chính thức khắc lên bản đồ Giáo phận Vinh với tên gọi của một giáo xứ.
Ngược dòng lịch sử, năm 1780, có dân làng Trúc Vọng làm nghề chài lưới, theo dòng sông Thái, từ Hói Vạnh (Vạn Thủy, Thuận Giang ngày nay) lên đến làng Cầu (Thuận Nghĩa), thường tập trung ghe thuyền vào vùng này để nghỉ ngơi và tránh gió bão. Cánh đồng từ bờ bắc sông Thái đến núi đá Nhân Sơn khoảng 100 mẫu, tại đây có một số gia đình sống bán nông bán ngư cũng đang định cư, sau đó có thêm người đến sinh sống. Thời bấy giờ, dân sống ở đây có một số là người Công giáo nên đã dựng một ngôi nhà nguyện nhỏ để làm nơi thờ phượng, tuy nhiên bà con sống rải rác lẫn lộn lương giáo.
Đến năm 1818, giáo dân dời nhà nguyện ra nơi mới để thuận lợi hơn – nơi vị trí nhà nguyện họ Hạ Nguyên bây giờ và đây cũng được coi là thời điểm thành lập giáo họ Hạ Nguyên. Năm 1833, bà con Công giáo nơi đây mới chỉ là một nhóm nhỏ sống tập trung, được các vị bề trên đặt tên là Hội Nguyên. Quả vậy, “đất lành chim đậu”, mảnh đất này càng ngày dân số đến đây định cư càng đông. Vì bà con sống theo từng nhóm cho dễ bề sinh hoạt đời sống đạo nên đến năm 1893, bề trên giáo phận đã thiết lập 3 giáo họ: Thượng Nguyên, Trung Nguyên, Hạ Nguyên để dễ dàng sinh hoạt và thuận lợi cho các công tác mục vụ. Năm 1914, 3 giáo họ kể trên được tách ra khỏi xứ mẹ Cẩm Trường để nhập vào tân giáo xứ Thuận Nghĩa. Đến ngày 7/12/1993, như một quy luật tự nhiên “con khôn rời mẹ”, 3 giáo họ đã đệ đơn thành lập giáo xứ mới.
Qua bao thăng trầm của thời đại, chuyển động của thời gian, số giáo dân không ngừng gia tăng, lòng mến Chúa dạt dào không một thế lực nào ngăn cản được, hạt giống đức tin bén rễ sâu và không ngừng trổ sinh hoa trái. Đến hôm nay, như đã được an bài, tròn một thế kỷ sau ngày nhập vào xứ mẹ Thuận Nghĩa, theo quyết định của Tòa Giám mục Giáo phận Vinh vào ngày 5/11/2014, giáo xứ Hội Nguyên được chính thức thành lập, chia tách khỏi Thuận Nghĩa. Giáo xứ lấy Thượng Nguyên làm họ trị sở, thuộc địa bàn xã Quỳnh Hồng, Quỳnh Lưu, Nghệ An, cách Xã Đoài gần 50km về phía đông bắc, với 610 hộ và 2.828 nhân danh.
Ngày 14/1/2015 quả thật trở thành một ngày “phúc trùng lai” đối với cộng đoàn Hội Nguyên, khi cùng với quyết định thành lập giáo xứ mới, Đức Giám mục Phaolô Nguyễn Thái Hợp đã bổ nhiệm cha Gioan B. Ngô Năng chính thức trở thành linh mục quản xứ tiên khởi của giáo xứ Hội Nguyên.
Dưới sự hướng dẫn của cha quản xứ, sự cộng tác của Hội đồng Mục vụ và bà con giáo dân, giáo xứ Hội Nguyên đang nhìn về một tương lai tươi sáng hơn. Những chương trình mục vụ của giáo xứ, cùng với truyền thống tốt đẹp sống đạo bao đời nay sẽ là những điểm tựa vững chắc để giáo xứ non trẻ này gặt hái được nhiều thành quả tốt đẹp trong ngày mai.
Địa chỉ: Xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.
Quản xứ đương nhiệm: Linh mục Gioan B. Ngô Năng.
Số giáo dân trong giáo xứ (năm 2018): 2.932
Các giáo họ: Thượng Nguyên, Trung Nguyên và Hạ Nguyên.
