Vatican News Tiếng Việt (5/2/2023) – Sáng Chúa Nhật 5/2, Đức Thánh Cha đã dâng Thánh Lễ với khoảng 100 ngàn người Nam Sudan tại Lăng “John Garang” ở Juba của Nam Sudan. Đây là sự kiện cuối cùng của ĐTC trong chuyến tông du 5 ngày đến CHDC Congo và Nam Sudan. Thánh Lễ diễn ra trong bầu khi vui nhộn của văn hoá Nam Sudan với các bài hát và điệu vũ xuyên suốt cử hành phụng vụ.
Đức Thánh Cha mở đầu bài giảng bằng cách lấy lại lời của thánh Phaolô gởi cộng đoàn Côrintô trong bài đọc hai: “khi tôi đến với anh em, tôi đã không dùng lời lẽ hùng hồn hoặc triết lý cao siêu mà loan báo mầu nhiệm của Thiên Chúa. Vì hồi còn ở giữa anh em, tôi đã không muốn biết đến chuyện gì khác ngoài Đức Giê-su Ki-tô, mà là Đức Giê-su Ki-tô chịu đóng đinh vào thập giá.” (1Cr 2,1-2). Ngài nói rằng: sự lo lắng của Phaolô cũng là của tôi, được ở đây với anh chị em nhân danh Chúa Giêsu Kitô, Thiên Chúa của tình yêu, Thiên Chúa đã mang lại bình an qua thập giá của Người; Chúa Giêsu, Thiên Chúa chịu đóng đinh vì tất cả chúng ta.
Đức Thánh Cha khai triển hai hình ảnh trong bài đọc Tin Mừng được đọc trong Thánh Lễ: “Anh em là muối đất […]. Anh em là ánh sáng thế gian” (Mt 5:13.14).
Anh em là muối đất
Muối được dùng để tạo hương vị cho thức ăn, mang lại hương vị cho mọi thứ. Thiếu muối, mọi sự trở nên nhạt nhẽo, vô vị. Và Chúa Giêsu nói đến muối ngay sau khi công bố các Mối phúc cho các môn đệ, và chúng ta hiểu đó là muối của đời sống Kitô hữu. “Các Mối Phúc khẳng định rằng để có phúc, tức là được hạnh phúc trọn vẹn, chúng ta không được cố tỏ ra mạnh mẽ, giàu sang hống hách, nhưng phải khiêm nhường, hiền lành và thương xót; không làm hại ai, nhưng là người kiến tạo hòa bình cho mọi người.” Với hình ảnh này, Đức Thánh Cha khuyến khích người dân Nam Sudan mang lại hương vị cho mảnh đất họ đang ở.
Ngoài ra, muối còn để bảo quản thực phẩm. Vậy nên, điều này cũng nhắc nhở chúng ta về nhu cầu chính yếu là gìn giữ mối tương quan với Thiên Chúa. “Vào thời cổ đại, khi con người hoặc các dân tộc thiết lập tình bạn hữu với nhau, họ thường ước định bằng cách trao đổi một ít muối; chúng ta là muối được mời gọi làm chứng cho giao ước với Thiên Chúa trong niềm hân hoan, với lòng biết ơn, chứng tỏ rằng chúng ta là những người có khả năng tạo ra những mối dây bạn hữu, sống trong tình huynh đệ, xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với nhau, ngăn chặn không để cho sự băng hoại của sự dữ, căn bệnh chia rẽ, sự bẩn thỉu của công việc xấu xa, tai họa của sự bất công hoành hành.”
Đức Thánh Cha vừa khuyến khích và cũng vừa cảm ơn anh chị em tín hữu Nam Sudan là muối đất tại đất nước này. Ngài nói: “Tuy nhiên, đối diện quá nhiều vết thương, bạo lực làm gia tăng chất độc của hận thù; đối diện với sự gian ác gây ra đau khổ và nghèo đói, anh chị em dường như quá nhỏ bé và bất lực. Tuy nhiên, khi anh chị em có cám dỗ cảm thấy quá bất cân xứng, hãy thử nhìn vào muối và những hạt li ti của nó: nó là một thành phần nhỏ và khi đã lên dĩa thức ăn, nó sẽ biến mất, tan chảy, nhưng đây chính xác là cách nó mang lại hương vị cho toàn thể. Do đó, Kitô hữu chúng ta, mặc dù mong manh và nhỏ bé, ngay cả khi sức mạnh của chúng ta dường như không đáng kể so với tầm quan trọng của các vấn đề và sự điên cuồng của bạo lực, (chúng ta) cũng có thể đóng góp một cách quyết định để thay đổi lịch sử.”
Anh em là ánh sáng thế gian
Về hình ảnh thứ hai: ánh sáng – Anh em là ánh sáng thế gian. Chính Chúa Giêsu là ánh sáng thế gian, và Người nói với các môn đệ rằng họ cũng là ánh sáng thế gian. “Điều này có nghĩa là, bằng cách chào đón ánh sáng của Chúa Kitô, ánh sáng là Chúa Kitô, chúng ta trở nên sáng ngời, chúng ta chiếu tỏa ánh sáng của Thiên Chúa!”
Lời mời gọi trở thành ánh sáng thế gian của Chúa Giêsu thật rõ ràng: chúng ta, những môn đệ của Người, được mời gọi chiếu sáng như thành trì trên cao, như ngọn đèn không thể tắt. Nói cách khác, trước khi lo lắng về bóng tối bao quanh chúng ta, trước khi hy vọng rằng một cái gì đó xung quanh chúng ta sẽ sáng lên, thì chúng ta cần phải tỏa sáng, chiếu sáng bằng cuộc sống và công việc của mình cho những thành phố, làng mạc và nơi chúng ta sống, những người mà chúng ta gặp gỡ, những hoạt động chúng ta thực hiện. Chúa ban cho chúng ta sức mạnh, sức mạnh để trong Người chúng ta trở nên ánh sáng cho mọi người; để mọi người có thể nhìn thấy những công việc tốt lành của chúng ta và khi nhìn thấy điều tốt đẹp đó – Chúa Giêsu nhắc chúng ta -, họ sẽ mở lòng kinh ngạc trước Thiên Chúa và tôn vinh Người (x. c. 16): nếu chúng ta sống như con cái và anh em trên mặt đất, mọi người sẽ khám phá ra rằng họ có một Cha Trên trời. Do đó, chúng ta được mời gọi thắp lên tình yêu: không để cho ánh sáng của chúng ta vụt tắt, dưỡng khí của lòng bác ái biến mất khỏi cuộc sống của chúng ta. Vì vậy, miền đất xinh đẹp và bị tra tấn này cần ánh sáng mà mỗi anh chị em có, hay đúng hơn, cần thứ ánh sáng là mỗi anh chị em!
Cuối cùng, ĐTC cầu chúc: “tôi cầu chúc anh chị em trở thành muối rải khắp và tan chảy cách quảng đại để tạo cho Nam Sudan hương vị huynh đệ của Tin Mừng; trở thành những cộng đoàn Kitô sáng ngời, giống như những thành phố được xây trên núi, có thể soi sáng điều tốt lành cho mọi người và cho thấy rằng sống tự do, có hy vọng, cùng nhau xây dựng một tương lai hòa giải là điều khả thi và tốt đẹp.
Cuối Thánh Lễ, ĐTC cảm ơn tất cả mọi người đã cộng tác trong việc chuẩn bị cho chuyến tông du của ngài. Ngài khuyến khích những người dân Nam Sudan đừng đánh mất hy vọng, và đồng thời, cầu chúc họ sớm có được hoà bình.
Kết thúc Thánh Lễ, ĐTC ra sân bay Juba cách đó 7km để trở về Roma. Kết thúc chuyến tông du 5 ngày đến CHDC Congo và Nam Sudan.
Văn Yên, SJ