GPVO – Ngày 21/11/2023, đức cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm, giám mục giáo phận Mỹ Tho, chủ sự thánh lễ khấn trọn đời của 69 nữ tu. Trong thánh lễ này còn có 15 xơ mừng ngân khánh và 7 xơ mừng ngọc khánh khấn dòng; đặc biệt dịp này hội dòng Mến Thánh giá Vinh bế mạc Năm Thánh mừng 100 năm thành lập và 70 năm cải tổ.
- Tất cả là phúc lành
Sự kiện này được coi như là một mốc son để các thành viên hội dòng dừng chân nhìn lại những thăng trầm khổ ải đuọc đong đầy bằng ân nghĩa và lòng nhân hậu của Chúa. Từ đó, với tâm tình tạ ơn và tiếp bước, thế hệ trẻ nhà dòng sẽ viết thêm những trang sử mới bằng sự dấn thân phục vụ tha nhân, sự hy sinh và cầu nguyện của mỗi thành viên. Thánh lễ diễn ra trang trọng, sốt mến, giàu cảm xức vì sự thánh thiêng của phụng vụ.
Giảng trong thánh lễ, đức cha chủ tế đã dùng từ “dâng mình” để nhắn nhủ với cộng đoàn về việc các nữ tu dâng Chúa không phải cái bên ngoài, như tiền bạc, địa vị, hay những thứ không cần thiết, nhưng các xơ đã dâng chính bản thân họ với trái tim sự sống và cả tuổi thanh xuân để phụng sự Chúa và phục vụ Hội thánh.
Thiên Chúa là đấng sang giàu phú quý vô biên. Nơi ngài, mọi sự đã sung mãn. Tuy nhiên, ngài vẫn yêu thích và vui với sự tận hiến của con cái để làm rạng danh ngài và mưu ích cho phần rỗi mỗi cá nhân và cho chúng ta.
- Những thăng trầm
Trong các thời kỳ đạo Chúa bị bách hại, các nữ tu Mến Thánh giá âm thầm chịu bách hại, không lớn tiếng, lặng thinh, và trở nên vô danh giữa dòng lịch sử.
Năm 1885 3 nữ tu là Matta Mến, Maria Hồi và Maria Mến đã chịu thiêu sống cùng với các tín hữu tại nhà thờ Lưu Mỹ.
1954 một số chị em trẻ thuộc cộng đoàn Hướng Phương đã rời bỏ nhà dòng đi vào miền nam, chỉ còn số ít các chị cao niên ở lại. Nhưng, tất cả lại nằm trong kế hoạch của Thiên Chúa; có ai ngờ rằng, sự kiện năm đó là một dấu mốc cho sự ra đời của Hội dòng Mến Thánh Giá Nha Trang ngày hôm nay.
Ngày 17 tháng 5 năm 1968, hàng loạt Rocket trút xuống tu viện, 14 nữ tu đã bị trọng thương, cả tu viện thành đống hoang tàn.
Cùng chung số phận đó, vào ngày 21 tháng 7 năm 1968 nhà thờ Chính Toà, và một số cơ sở Toà Giám Mục, nhà thương điều bị bom bắn phá. Nhà chung phải sơ tán, nhưng một số chị em Dòng Mến Thánh Giá Vinh đã ở lại để bảo vệ cơ sở nhà dòng và nhà chung.
Năm 1970 cộng đoàn Nghĩa Yên buộc giải giải tán, các chị bị trục xuất phải về quê, riêng có hai chị ở lại nhà dòng là chị bề trên Matta Trần Thị Lan và em đệ tử Maria Nguyễn Thị Tâm bị bắt.
- Một vài dấu ấn khó quên
Trong cuốn “nhật ký truyền giáo Đàng Ngoài”, thừa sai Jean Louis Sarruate cho biết: Năm 1683 – năm 1684 ngài đã thấy nhà mụ Mến Thánh Giá tại Kẻ Trầu (Lưu Mỹ) và tại Hương Khê – Hà Tĩnh; vào cuối thế kỷ XVII, thừa sai Launay đã phát hiện thêm nhà mụ Mến Thánh Giá hiện diện ở bắc sông Gianh. Đến những năm giữa thế kỷ 18 luôn có khoảng 20 đến 30 nhà Mến Thánh Giá hiện diện trong 3 tỉnh Nghệ-Tĩnh-Bình, mỗi nhà như vậy có từ 15, 25 đến 30 người.
Năm 1673 dưới thời Đức cha Néez, ngài cho biết có số đông nữ tu đang dấn thân trong công việc dạy giáo lý cho các thiếu nữ Công giáo và lương dân, thăm viếng các bệnh nhân, và rửa tội cho các trẻ em nguy tử.
Suốt trên 200 năm hiện diện, tuy không danh phận, nhưng những bước chân của các nữ tu MTG Vinh cứ âm thầm, lặng lẽ bước đi và đồng hành với Giáo phận trong mọi biến cố của thời cuộc. Lòng trung tín, sự kiên trung và tinh thần hy sinh dấn thân không mệt mỏi của quý chị đã được Thiên Chúa chúc lành bằng một mốc lịch sử đáng ghi nhớ:
Ngày 11/02/1924, Đức Cha André Léonce Joseph Eloy Bắc, Giám mục đại diện Tông Tòa Địa Phận Vinh đã ký Sắc lệnh thừa nhận và công bố các tu viện Mến Thánh Giá đang hoạt động trong ba tỉnh Nghệ-Tĩnh-Bình thuộc Dòng Giáo phận.
Năm 1952 Đức cha Gioan Baotixita Trần Hữu Đức đã hiệp nhất các tu viện và tiến hành công cuộc cải tổ.
Đức cha Gioan Baotixita đã đặt vấn đề với Đức cha Luois Cooman Hành, nhờ nhà dòng MTG Thanh Hoá giúp cho công cuộc cải tổ và thỉnh cầu này đã được chấp thuận.
Ngày 4 tháng 2 năm 1952 Đức cha Cooman đã cử 3 chị là Anne Trần Thị Đoá, Anna Nguyễn Thị Duyên, và Ane Trần Thị Diệm lên đường tới Giáo Phận Vinh.
Nhưng vì thời cuộc chương trình huấn luyện chị em không thể thực hiện được tại trung tâm Giáo Phận, nên tạm chuyển về cộng đoàn Vạn Lộc.
ngày 10 tháng 9 năm 1952 Đức cha Gioan Baotixita Trần Hữu Đức đã đệ trình văn thư số 369/TGM về việc cải tổ của Hội Dòng MTG Vinh lên Toà Thánh.
Ngày 21 tháng 11 năm 1952 cha Phêro Trần Đình Trọng chủ sử lễ mặc áo cho 18 chị chính thức bước vào nhà tập.
Và một năm sau, vào ngày lễ Mẹ Dâng Mình 21 tháng 11 năm 1953, thánh lễ khấn lần đầu tiên của Hội Dòng Mến Thánh Giá Vinh được tổ chức tại Vạn Lộc với 17 tân khấn sinh. Thánh lễ do cha Phêro Trần Đình Trọng đại diện Đấng Bản quyền Giáo Phận chủ sự. Kể từ đó Hội Dòng lấy ngày Lễ Mẹ Dâng Mình làm ngày lễ khấn truyền thống của Hội Dòng qua các thế hệ.
ngày 23 tháng 11 năm 1953 Đức Gioan Baotixita Trần Hữu Đức ban hành nghị định số 423 / EV, chính thức nhìn nhận Hội Dòng có lời khấn công.
Sau cuộc di cư rầm rộ, tình hình xã hội lắng dịu, ngày 29 tháng 9 năm 1955, với sự giúp đỡ tận tình của Đức cha giáo phận và cha quản lý Phêro Nguyễn Năng, việc chuyển nhà chính và nhà tập từ Vạn Lộc về Xã Đoài được hoàn tất. Khu nhà lẫm của nhà chung được dùng làm nhà nguyện. Phòng học của trường Thánh Thất được dùng để đào tạo đệ tử. Nhà đâm xay trở thành nội vi của tập viện. Nhà ở của ban quản lý Giáo phận được chuyển thành nơi cho các bà trong ban điều hành nhà dòng và các chị tuyên khấn. Từ đó, các cơ sợ vật chất nhanh chóng ổn định, nhà dòng được quy chính hoá, mở ra một tương lại đầy hứa hẹn và khởi sắc.
Ngày 13 tháng 9 năm 1991 Đức cha Phê-rô Trần Xuân Hạp đã cho Hội Dòng MTGV thử nghiệm hiến chương và cũng trong năm đó Hội Dòng gia nhập đại gia đình Liên Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam.
Ngày 25 tháng 3 năm 1993 mở lại tập viện sau 23 năm bị đóng cửa.
Ngày 27 tháng 1 năm 2000, Đức cha Phêro Gioan Trần Xuân Hạp chính thức phê chuẩn hiến chương, sau gần 9 năm thử nghiệm.
Năm 2014, Đức cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp đã thành lập Học viện Liên dòng, từ nay các tân khấn sinh được tiếp tục chương trình huấn luyện tại Nhà Mẹ cùng học thần học của Giáo Phận.
Ngày 28/12/2022, Đức Cha Anphong ban Nghị định thiết lập Hiệp Hội THMTG Vinh và phê chuẩn Quy chế Hiệp Hội.
Ngày 9 tháng 4 năm 2023 Toà Thánh đã chấp thuận cho Hội Dòng mở năm thánh với sắc lệnh Decretum 1304/22/1.
Hiện nay HD có gần 1.300 thành viên trực thuộc 12 cộng đoàn : Xã Đoài, Trang Nứa, Vạn Lộc, Chân Thành, Quy Chính , Hướng Phương, Quý Hoà. Lưu Mỹ, Nghĩa Yên, Thiện Tâm, Yên Đại, Quý Hoà.
Sứ vụ các xơ chủ yếu là giáo dục mầm non, y tế, bảo vệ sự sống, bác ái và loan báo tin mừng.
Tạ ơn Chúa vì những tháng năm thăng trầm được đan dệt bằng ân nghĩa và tình thương của Chúa.
Antonio Mạnh Dũng
