Vào lúc 15 giờ ngày 9/5/2019, cha già Giuse Trần Thanh Hương đã được Chúa gọi về trong sự ngỡ ngàng và thương tiếc của nhiều người. Với 84 năm trong hành trình dương thế, 53 năm linh mục của Chúa, di sản mà cha Giuse để lại không phải là những công trình vật chất đồ sộ, hoành tráng… mà là phẩm hạnh của một linh mục: thánh thiện, giản dị, đơn sơ, khiêm tốn, lạc quan và phó thác – những tố chất rất cần cho người Kitô hữu nói chung, cho người linh mục nói riêng trong hoàn cảnh hôm nay.
Là một linh mục nhiệt thành với sứ vụ truyền giáo, cuộc đời của cha luôn gắn liền với Chúa Giêsu trên hành trình tìm gặp và cứu rỗi các linh hồn. Trong suốt 26 năm sống tại miền Tây Bắc, vùng sơn cước tỉnh Nghệ An, bị nhà cầm quyền quản chế suốt 15 năm, với biết bao nhiêu là chiêu trò xấu xa, bỉ ổi hòng trù dập, thậm chí là âm mưu ám hại ngài, khiến ngài có những lúc tưởng chừng như bị quỵ ngã, thế nhưng nhờ ơn Chúa và sự kiên định, cha đã luôn cố gắng vượt qua mọi khó khăn gian khổ. Cha đã hết mình với Giáo Hội và nhiệt tâm phục vụ các linh hồn. Trong suốt những năm tháng bị quản chế, cha vẫn luôn thăm viếng các bản làng dân tộc, cha đến các giáo điểm Cây Chanh, Con Cuông, Mường Xén để đưa Chúa đến cho đồng bào và đưa đồng bào đến với Chúa.
Trong những ngày tang lễ, có nhiều giáo xứ, đoàn thể thuộc hai Giáo phận Hà Tĩnh và Vinh, nơi ngài đã từng coi sóc mục vụ, đến kính viếng và cầu nguyện cho ngài.
Vào lúc 9 giờ 30′ thứ Bảy 11/5/2019, Đức cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, Giám mục Giáo phận Hà Tĩnh đã chủ sự Thánh lễ an táng cho cha Giuse tại giáo xứ Trại Lê, nơi cha đã nghỉ dưỡng trong những năm tháng cuối đời. Hiệp dâng Thánh lễ với Đức cha Phaolô có Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Viên, Giám mục phụ tá Giáo phận Vinh, cùng đông đảo quý cha trong và ngoài giáo phận, quý chủng sinh, tu sĩ nam nữ và bà con giáo dân đến từ nhiều giáo xứ nơi mà bước chân truyền giáo của cha Giuse đã từng in dấu.
Với những niềm vui và gian khó mà cha Giuse đã trải qua trong suốt hành trình dương thế, với những thành quả, những dấu ấn của một vị mục tử hết mình vì đoàn chiên, nhất là giai đoạn bị quản chế, trong lời khai lễ Đức cha Phaolô đã đại diện cho Giáo phận cảm ơn cha Giuse đã quên mình phục vụ và cống hiến cho Giáo phận trong tinh thần hy sinh và vâng phục.
Trong bài chia sẻ, Đức cha Phaolô đã điểm qua những dấu mốc của chặng đường 53 năm linh mục của cha Giuse Trần Thanh Hương. Đời linh mục của cha Giuse là quãng thời gian tìm kiếm và thi hành thánh ý Chúa. Truyền chức linh mục vào năm 1966, ngài như một bản sao của cha sở họ Ars Gioan Vianney. Ở Đại chủng viện, học lực rất kém nhưng ngài là mẫu gương sống đạo đức và khiêm nhường, cho nên trước khi chịu chức linh mục ngài bị cận thị rất nặng, tưởng chừng như bị mù nhưng Đức cha J.B. Trần Hữu Đức vẫn gọi ngài lên và nói “mù cũng phải chịu chức linh mục, cho dù chỉ ngồi giải tội thôi cũng được”. Sau khi chịu chức linh mục, cha Giuse được sai về quản xứ Yên Đại. Sau 6 năm coi sóc Yên Đại ngài bị quản chế ở huyện Anh Sơn, Nghệ An do trong một lần tổ chức dâng hoa kính Mẹ, cha Giuse đã bị vu khống làm hoa tiêu chỉ điểm cho Mỹ ném bom các cứ điểm quân sự ở thành phố Vinh. Thế là 26 năm sống trên miền Tây Bắc Nghệ An với 15 năm bị quản chế, đây là quãng thời gian cha Giuse chịu nhiều thử thách nhất.
Nhắc lại những tháng ngày “nếm mật nằm gai” nơi vùng núi Tây Bắc Nghệ An trong sứ vụ cha quản xứ Giáo xứ Lãng Điền, Quan Lãng, Yên Phúc… với những bước chân không mệt mỏi đến với sắc dân thiểu số, qua những lần đưa đón họ đến tham dự thánh lễ Chúa nhật và tổ chức những bữa cơm đạm bạc cho họ… cha Giuse làm tất cả với ước mong để những người này biết Chúa và sống tốt theo giáo huấn của Ngài. Nhắc lại như thế, Đức cha muốn các linh mục hôm nay luôn biết noi gương cha Giuse hầu dấn thân trong sứ vụ cho dẫu gặp những khó khăn, luôn tìm được điểm tích cực nơi những thất bại, nơi những khổ đau, nơi những gian ác, để từ đó vẫn giữ được tâm an bình, hồn phẳng lặng mà tri ân cảm tạ Chúa trong mọi hoàn cảnh.
53 năm linh mục, cha Giuse không để lại cho hậu thế những công trình to lớn vĩ đại, nhưng tinh thần truyền giáo hăng say, tình yêu thương và sự quan tâm đến những người cùng khổ, kém may mắn lại là những di sản vô giá.
Một sự trùng hợp lạ kỳ hay một sự an bài của Thiên Chúa tình yêu? Tiễn biệt cha Giuse, tiễn biệt một vị mục tử sống hết mình vì đoàn chiên về nơi an nghỉ ngàn thu, chúng ta lại được mời gọi chiêm ngắm bức chân dung của vị mục tử nhân lành Giêsu trong Chúa nhật Chúa Chiên Lành. Có thể nói cha Giuse đã họa lại cách trung thành và rõ nét những đức tính của vị mục tử nhân lành Giêsu với những phẩm chất: “hy sinh mạng sống mình vì đoàn chiên”, “biết rõ từng con chiên” và “qui tụ các đàn chiên khác về cùng một ràn”. Xin cho Giáo Hội có nhiều vị mục tử như lòng Chúa mong ước, luôn sống hết mình vì đàn chiên như cha Giuse.
Peter Nguyễn