Trong âm nhạc, dấu nối là ký hiệu có dạng đường cong, nối các nốt nhạc cùng cao độ, để kéo dài trường độ âm thanh. Dấu nối là cách kết nối các sự kiện với nhau. Các lĩnh vực khác cũng có dạng tương tự. Về tâm linh, dấu nối cũng có nghĩa là giải hòa.
Mỗi con người là một kỳ công của Thiên Chúa. Đa số sinh ra rất bình thường, nhưng có một số người khá đặc biệt ngay từ khi lọt lòng mẹ, bằng cách này hay cách nọ, theo Thánh Ý của Thiên Chúa quan phòng và tiền định từ thuở đời đời, mỗi người có một danh phận và được đặt ở một vị trí theo ý muốn của Thiên Chúa, chúng ta muốn cách này nhưng Thiên Chúa muốn cách khác: “Mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên.”
Ngày xưa,Thiên Chúa phán với ông Giêrêmia: “Trước khi cho ngươi thành hình trong dạ mẹ, Ta đã biết ngươi; trước khi ngươi lọt lòng mẹ, Ta đã thánh hoá ngươi, Ta đặt ngươi làm ngôn sứ cho chư dân.” (Gr 1,5) Ông lo sợ không biết ăn nói, nhưng Thiên Chúa bảo ông đừng sợ, rồi Ngài chạm vào miệng ông và đặt lời Ngài vào miệng ông. (Gr 1,8-9) Khi thấy sự lạ ở ông bà Dacaria và hài nhi Gioan, người ta thắc mắc: “Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?” (Lc 1,66) Ngôn sứ Gioan được Thiên Chúa tác tạo để làm người tiền phong cho Đấng Cứu Thế, là “dấu nối” giữa Cựu Ước và Tân Ước.
Ngôn sứ Isaia kêu gọi: “Hỡi các đảo, hãy nghe tôi đây, hỡi các dân tộc miền xa xăm, hãy chú ý: Đức Chúa đã gọi tôi từ khi tôi còn trong lòng mẹ, lúc tôi chưa chào đời, Người đã nhắc đến tên tôi. Người đã làm cho miệng lưỡi tôi nên như gươm sắc bén, giấu tôi dưới bàn tay của Người. Người đã biến tôi thành mũi tên nhọn, cất tôi trong ống tên của Người.” (Is 49,1-2) Ông Isaia xác định về ơn gọi của ông được Thiên Chúa tiền định từ khi ông chưa ra đời. Đó là sự thật mà phàm nhân không thể hiểu được. Không có gì là tình cờ hoặc ngẫu nhiên.
Chính Thiên Chúa xác định ông là người tôi trung và dùng ông để “biểu lộ vinh quang của Ngài,” (Is 49,3) còn ông nói ông đã “vất vả luống công, phí sức mà chẳng được gì.” (Is 49,4a) Cảm nhận những sự kiện đã qua, ông xác tín: “Nhưng sự thật, đã có Đức Chúa minh xét cho tôi, Người dành sẵn cho tôi phần thưởng.” (Is 49,4b) Vì vinh danh Thiên Chúa,ông xứng đáng được tận hưởng niềm hạnh phúc đó.
Và rồi ông cho biết thêm: “Giờ đây Đức Chúa lại lên tiếng. Người là Đấng nhào nặn ra tôi từ khi tôi còn trong lòng mẹ để tôi trở thành người tôi trung, đem nhà Giacóp về cho Người và quy tụ dân Israel chung quanh Người. Thế nên tôi được Đức Chúa trân trọng, và Thiên Chúa tôi thờ là sức mạnh của tôi.” (Is 49,5) Thiên Chúa thấu suốt mọi sự từ đời đời, đồng thời quan phòng và tiền định mọi thứ từ đời đời. Chính vị Thiên Chúa toàn năng đó đã trao thêm trọng trách cho ông: “Nếu ngươi chỉ là tôi trung của Ta để tái lập các chi tộc Giacóp, để dẫn đưa các người Israel sống sót trở về thì vẫn còn quá ít. Vì vậy, này Ta đặt ngươi làm ánh sáng muôn dân, để ngươi đem ơn cứu độ của Ta đến tận cùng cõi đất.” (Is 49,6) Thiên Chúa giao cho ai việc gì thì Ngài biết kinh nghiệm của người đó rồi.
Thánh Vịnh gia thân thưa: “Lạy Chúa, Ngài dò xét con và Ngài biết rõ, biết cả khi con đứng con ngồi. Con nghĩ tưởng gì, Ngài thấu suốt từ xa, đi lại hay nghỉ ngơi, Chúa đều xem xét, mọi nẻo đường con đi, Ngài quen thuộc cả.” (Tv 139,1-3) Ngài biết rõ chúng ta vì Ngài tạo dựng nên chúng ta. Tác giả biết rõ tác phẩm của mình.
Thiên Chúa tỏ tường mọi sự – cả vô hình và hữu hình, cả điều lớn lẫn điều nhỏ nhất: “Tạng phủ con, chính Ngài đã cấu tạo, dệt tấm hình hài trong dạ mẫu thân con. Tạ ơn Chúa đã dựng nên con cách lạ lùng, công trình Ngài xiết bao kỳ diệu! Hồn con đây biết rõ mười mươi. Xương cốt con, Ngài không lạ lẫm gì, khi con được thành hình trong nơi bí ẩn, được thêu dệt trong lòng đất thẳm sâu.” (Tv 139,13-15) Ai đau xác hoặc khổ hồn thì Thiên Chúa cũng thấu suốt, Ngài có để cho chúng ta chịu đau khổ là vì lợi ích của chính chúng ta. Thật vậy, Thánh Madeleine Sophie Barat nói: “Một thanh sắt được thành hình trên một cái đe và nhờ ngọn lửa thế nào, thì dưới sức nặng thử thách và trong ngọn lửa đau khổ, linh hồn chúng ta cũng sẽ thành hình đúng như Thiên Chúa muốn về nó như vậy.”Chúng ta không thể nào hiểu nổi, vì Thánh Ý Chúa mầu nhiệm.
Rất thường xuyên, Chúa Giêsu nhắc nhở mọi người về việc chịu đau khổ: Vác Thập Giá hằng ngày và vào cửa hẹp.Trên hành trình đức tin,bất cứ ai cũng phải cố gắng thi hành hai điều đó.
Về việc “vào cửa hẹp,” Thánh Phaolô đã nhắc lại lời Chúa Giêsu khi ông rao giảng Tin Mừng cho dân ngoại: Trên đường lên Giêrusalem, Đức Giêsu đi ngang qua các thành thị và làng mạc mà giảng dạy. Có kẻ hỏi Người: “Thưa Ngài, những người được cứu thoát thì ít, có phải không?” Người bảo họ: “Hãy chiến đấu để qua được cửa hẹp mà vào, vì tôi nói cho anh em biết: có nhiều người sẽ tìm cách vào mà không thể được. Một khi chủ nhà đã đứng dậy và khoá cửa lại, mà anh em còn đứng ở ngoài, bắt đầu gõ cửa và nói: “Thưa ngài, xin mở cho chúng tôi vào!” thì ông sẽ bảo anh em: “Các anh đấy ư? Ta không biết các anh từ đâu đến!” (Cv 13,25-26)
Chẳng dễ gì khi đi vào cửa hẹp, vừa khó khăn vừa khó chịu. Chịu đau khổ là đi vào cửa hẹp, vào được thì sẽ trở nên mạnh mẽ và chiến thắng. Những người sống khắc khổ như vậy thường bị người ta cho là dại dột hoặc ngu xuẩn, thế nhưng đó chính là những người can đảm. Các Kitô hữu là những người có lối sống “không giống ai” nên ở đâu họ cũng bị bách hại, đủ kiểu và đủ mức.Tại sao người ta không bách hại các đạo khác mà chỉ bách hại Kitô giáo – nhất là Công giáo? Đó là cách chúng ta nhận ra chính đạo.
Một sự kiện quan trọng được đề cập trong trình thuật Lc 1,57-66 và 80: Sinh nhật Gioan Tẩy Giả, người anh họ của Đấng Cứu Thế. Láng giềng chia vui nhưng cũng vô cùng ngạc nhiên về sự kiện này. Tới ngày mãn nguyệt khai hoa, bà Êlidabét sinh hạ một con trai. Mọi người chia vui với bà vì Chúa đã thương bà cách đặc biệt.
Theo tục lệ, con trẻ chịu phép cắt bì vào tám ngày sau. Người ta muốn lấy tên cha Dacaria mà đặt cho con trẻ, nhưng bà mẹ liền phản đối, bắt phải đặt tên con là Gioan. Ai cũng bảo dòng họ chẳng ai có tên như vậy. Người ta làm hiệu hỏi người cha, xem ông muốn đặt tên gì cho con. Ông xin một tấm bảng nhỏ và viết: “Tên cháu là Gioan.” Thật lạ lùng! Ý Chúa kỳ diệu, và mọi người đều bỡ ngỡ.
Điều lạ khác xảy ra:“Ông câm” Dacaria lại nói được.Và ông liền chúc tụng Thiên Chúa. Hết ngạc nhiên này tới ngạc nhiên khác.Láng giềng ai nấy đều kinh sợ, chuyện lạ về gia đình ông Dacaria được đồn ra khắp miền núi Giuđê rất nhanh. Ai nghe cũng nhíu mày và tự hỏi: “Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?” Đó là tác động của bàn tay Thiên Chúa,hài nhi Gioan được Ngài phù hộ để làm “dấu nối” trong kế hoạch của Ngài.
Sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả cũng là lời nhắc nhở chúng ta về việc bảo vệ sự sống, bảo vệ thai nhi và thai phụ. Theo Thánh sử Luca, Cậu Bé Gioan càng lớn lên thì tinh thần càng vững mạnh và sống trong hoang địa cho đến ngày ra mắt dân Israel. (Lc 1,80) Lối sống của Chàng Gioan cũng rất khác người, phong cách “bụi đời” nhưng nghiêm túc.
Đối với con người, sinh nhật là một ngày đáng nhớ, dù số phận có thế nào hoặc không ai giống ai. Giáo Hội xác định: “Mọi người đều có quyền hưởng một nền giáo dục đầy đủ và xứng hợp với thiên chức làm người của mình, mỗi ngày một tham gia vào đời sống xã hội, nhất là về kinh tế và chính trị, một cách tích cực hơn, hầu có thể hưởng dụng di sản văn hóa thiêng liêng của nhân loại một cách dễ dàng hơn, hợp với chức vị là người con của Thiên Chúa.” (Tuyên Ngôn Giáo Dục, Công đồng Vatican II) Một con người sinh ra là một tặng phẩm của Thiên Chúa – với đầy đủ nhân vị, nhân phẩm và nhân quyền, đặc biệt là quyền làm con của Chúa. Rất đáng nhớ.
Lạy Thiên Chúa nhân hậu, xin cảm tạ Ngài ban cho con quyền làm người và làm con cái Ngài, xin nâng đỡ và che chở con trong sự quan phòng của của Ngài. Xin Thánh Gioan Tẩy Giả đồng hành và giúp con dám sống thẳng và làm thật để Thiên Chúa được vinh danh. Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.
Trầm Thiên Thu
